Thứ Ba, 10 tháng 7, 2018

MÓN NGON TỪ NÚI RỪNG :CANH THỤT VÀ CANH CÀ ĐẮNG CỦA ĐỒNG BÀO SẮC TỘC TÂY NGUYÊN

Tài liệu

nhà rông Kontum12
Trình chơi Âm thanh

CANH THỤT, MÓN NGON CỦA NGƯỜI M’NÔNG, ĐẮK NÔNG

Trong các món ăn của đồng bào M’nông ở Đắk Nông nói riêng và các tỉnhTây Nguyên nói chung, đặc sắc nhất là những món được chế biến từ đọt mây. Người M’nông không chỉ sử dụng món này trong bữa ăn hàng ngày mà còn trân trọng thưởng thức trong những bữa tiệc lễ hội truyền thống.
canh thụt
Và hiện nay, món ăn này đã trở thành thực đơn được ưa thích của rất nhiều quán ăn, nhà hàng lớn trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa (Đắk Nông). Trong đó, món đọt mây xào cá hộp hay còn gọi là canh thụt, tuy đã được cải biến khá nhiều để thích hợp khẩu vị của nhiều người, nhưng vẫn giữ được vị ngọt, đắng, bùi đặc trưng của các loại rau rừng ở đây.
Theo anh Trần Quốc Thắng, đầu bếp của nhà hàng Hoàng Anh – một nhà hàng lớn trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa thì hiện nay, đọt mây được bày bán khá phổ biến trên địa bàn thị xã, do đồng bào hái trên rừng về. Để nấu được món ăn này, ngoài nguyên liệu chính là đọt mây và cá hộp còn cần thêm những nguyên liệu phụ như củ nén, lá bép (còn gọi là lá nhíp), ớt và các loại gia vị. Đọt mây được làm sạch, gọt lớp vỏ xù xì bên ngoài, chỉ lấy phần chồi non trắng ngần bên trong; sau đó, luộc sơ qua và chần lại bằng nước lạnh.
Lá bép cũng làm sạch và cắt nhỏ. Về cách chế biến, đầu tiên, củ nén được xào trước cho thơm, sau đó mới bỏ đọt mây và lá bép vào xào, cuối cùng cho cá hộp và gia vị vừa ăn. Món ăn này cần thêm một ít ớt xanh để tạo vị cay, thơm. Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm thấy mùi thơm của lá bép, vị cay của ớt, vị bùi, béo của đọt mây. Đặc biệt, khi ăn miếng đầu tiên, thực khách sẽ thấy có vị đắng của đọt mây tưởng như khó ăn, nhưng vị ngọt sẽ nhanh chóng lan toả, khiến muốn ăn thêm miếng nữa, và rồi đâm ghiền lúc nào không biết.
Theo nhiều già làng M’nông kể lại, món ăn này có từ rất xa xưa. Trước đây, khi mùa lễ hội đến hay vào dịp đón khách quý, các thiếu nữ M’nông thường phải lên rừng trước một ngày tìm nguyên liệu để làm canh thụt. Bây giờ ở nhiều nơi, dân đã bán những nguyên liệu này. Ít nhất có mười loại nguyên liệu được dùng để chế biến canh thụt, như da bò khô, lá nhíp, cà đắng, đọt mây, ớt xanh…
Có thể nói, những món ăn mang đậm hương vị của núi rừng Tây Nguyên đang tạo nên một trào lưu ẩm thực mới tại các nhà hàng, quán xá, đem lại cho thực khách một khẩu vị hoàn toàn mới lạ, khó quên./.

 Canh cà đắng

Cà đắng là một loại cà dại mọc nhiều trên rừng, trên nương rẫy, sau này được người dân mang về trồng trong vườn nhà, ra quả quanh năm. Quả cà đắng giống cà pháo nhưng nhỏ hơn, có gai, màu xanh sọc đốm trắng, đặc biệt có vị đắng rất đặc trưng. Người dân tộc Ê Đê thường dùng cà đắng để chế biến thành nhiều món ăn độc đáo và hấp dẫn.
Đặc Sản Cà Đắng Của Người Ê Đê
Cà đắng ra trái quanh năm, trái cà đắng lớn hơn cà pháo, ruột có nhiều hạt, vị đắng rất đặc trưng, nơi cuống quả có nhiều gai nhọn. Theo kinh nghiệm của bà con nơi đây, ăn cà đắng sẽ giúp cơ thể con người không bị thống phong, thấp khớp hay đau nhức xương.
Cà đắng ăn sống hay nấu chín đều có những hương vị rất ngon và rất đặc trưng. Nếu muốn tận hưởng hết những hương vị đăng đắng đặc biệt của loại quả này, có thể ăn quả cà sống như một loại rau. Nhưng cà đắng nấu chín lại có những hương vị rất đặc trưng khi kết hợp với các loại thực phẩm khác. Đặc biệt, hai loại gia vị không thể thiếu khi chế biến món cà đắng chín là ớt và lá lốt xắt nhỏ.
Cà đắng được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau trong bữa cơm của dân tộc Êđê như nấu với cá tươi, cá khô, tép khô, thịt rừng hoặc cà đắng um với ếch… Ba loại gia vị không thể thiếu để tạo nên mùi vị độc đáo của các món từ cà đắng là ớt, lá é (lá quế xanh), lá và củ nén (gần giống lá hẹ). Có lẽ ngon nhất, độc đáo nhất vẫn là món canh cà đắng nấu với nội tạng bò và wêc êmô (phèo bò). Món ăn hấp dẫn bởi vị đắng đằm thắm của cà đắng kết hợp với vị ngọt của nội tạng, mùi thơm của phèo bò và vị cay xé lưỡi của ớt, sự đậm đà, thơm lừng của lá é, lá và củ nén. Tất cả tạo nên một khẩu vị rất lạ, rất riêng của núi rừng.
Đặc Sản Cà Đắng Của Người Ê Đê
Người Êđê chế biến món canh cà đắng không cầu kỳ mà dân dã, đơn giản đến bất ngờ. Cà đắng khứa đôi hoặc bốn, ngâm nước muối pha loãng, đợi canh sôi mới cho vào. Sau khi cà chín, cho thịt và phèo bò vào cho đến khi thịt nhừ. Cũng có thể cho các loại rau rừng vào trong canh tạo ra hương vị rất lạ mà vẫn thơm ngon, hấp dẫn người thưởng thức. Sau khi đã nhấc nồi canh ra, giầm nát cà, rồi bỏ thêm lá é, lá và củ nén, thế là có một nồi canh cà đắng nấu với thịt, phèo bò thơm lừng.
Ngoài nấu chín, người Êđê còn ăn cà đắng sống, bằng cách giã nát cà rồi cho thêm gia vị: muối, ớt, bột ngọt, lá é, lá và củ nén. Món này rất cay, đậm đà, ăn được rất nhiều cơm. Người Êđê không có điều kiện đi chợ thường xuyên, nên các món ăn chế biến từ cà đắng rất gần gũi và thiết thực.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét