MANG VIÊN LONG VÀ NỖI NHỚ
                               & HOÀIHUYỀNTHANH
Tôi biết nhà văn Mang Viên Long trước cuộc bể dâu 1975. Lúc đó, thấy mình còn trẻ dại quá! Năm 1968 tôi học đệ tứ, nhà văn Mang Viên long đã góp mặt trên văn đàn, cách nhau non một thập niên cũng làm người ta ngưỡng vọng lắm!
Rồi thật tình cờ ngày 12.10.2014, tôi “sắm vai” đại diện cho người Bạn thơ thân thiết ở đất Tây Đô đến café Lọ Lem dự ra mắt tập tiểu luận & tùy bút “Tôi Đến Với Phật” và được quen biết Anh từ đó.Tôi đọc hết cuốn Tôi Đến Với Phật rồi lân la đọc bài của Anh trên các web Văn Nghệ QuảngTrị, Hoadongphuong, Hương Quê Nhà, Việt Văn Mới, Vanchuongviet, Phamcaohoang, Trietvan…rồi thư đi tin lại thân thiết với nhau từ lúc nào không hay. Truyện ngắn của Anh có nhiều, có nét riêng …nhưng có lẽ sau Dì Lucia, tôi đặc biệt bị cuốn hút bởi hồi ký “Như Áng Mây Trôi”. Đời người như áng mây trôi…Có những áng mây thong dong, đẹp ngời ngời lộng lẫy, nhưng cũng có những áng mây xám xịt trĩu nặng nỗi buồn long đong, cơ nhỡ.
Đọc xong bốn chương đầu của hồi ký Như Áng Mây Trôi, nỗi buồn không can cớ xâm chiếm hồn tôi. Tôi nghĩ ngợi hình dung một cậu bé tám tuổi trong một đêm khuya nắm chặt tay chị mình thảng thốt, liêu xiêu chạy đi trong dòng nước lũ .Tám tuổi mất mẹ, sống cù bất cù bơ, thèm một ánh nhìn thương mến, một vòng tay ấm áp chở che chắc là khổ lắm! Chiếu rọi lại đời mình, tôi chợt thấy sao mà có sự trùng hợp lạ kỳ! Tám tuổi tôi cũng rời quê nhà…ở nhờ nhà bà con đi học, sống trong vất vả, ê chề với miếng cơm ăn chực! Cái chết của người mẹ làm tác giả hụt hẫng, chiếc áo dài nhung của người mẹ để lại được tác giả sửa lại thành áo sơ mi ngắn và trân quý mặc nhiều năm liền. Tôi nhớ lại, mẹ gởi lên nhà cậu cho anh em tôi hai đồng bạc, tôi cất hoài không dám xài dù thèm chiếc bánh mì ngọt hình con cua đến chảy nước miếng. Tôi để dành hai đồng, lâu lâu lấy ra nhìn như thấy mẹ đang gần mình trong gang tấc, rồi tưởng tượng không biết mẹ còn sống được bao lâu và khóc! Mẹ tôi cũng bị bệnh phổi nên sống cách ly các con. Cùng tâm trạng, cảm giác thấm thía làm sao! Tôi hiểu được mặc chiếc áo mẹ từng mặc, tác giả đặc biệt hạnh phúc như thế nào! Cả một khoảng đời ấu thơ của tác giả, của tôi chùng chình trong tôi nỗi nhớ. Không gì ghi dấu ấn buồn hơn một tuổi thơ bất hạnh! Rồi trận đòn dự cảm theo đôi mắt giận dữ của người anh đã làm tác giả chạy mải miết mong nương nhờ cửa Phật bỗng cháy bỏng lòng tôi nỗi cảm thông vô bờ. Năm tôi ba tuổi, một buổi xế chiều mẹ đưa ba anh em tôi chạy trốn khỏi người cha không còn trách nhiệm gì với gia đình và đang tâm làm khổ một người phụ nữ tá điền mà mẹ tôi thương quý .Mẹ tôi nhường lại hạnh phúc cho cô ấy và ra đi:
“ Gánh hàng rong neo dài con phố nhỏ.
Mưa lâm thâm thất thểu dáng mẹ gầy.
Ế ẩm chợ đời gió rét chiều nay
Cơm rượu nếp các con ăn đỡ dạ.
OoO
Nhường tất cả đem ba con chạy trốn.
Mưa gió dập vùi dòng dõi thiên kim.
Cô gái tá điền xinh đẹp ngoan hiền
Đời lầm lỡ mẹ chạnh lòng thương cảm.
OoO
Dẫn các con đi hai bàn tay trắng
Ba mươi tuổi đời lao lực lao tâm.
Lặng lẽ bên thềm người mẹ đơn thân
Dạy chúng con lòng bao dung nhân ái
OoO
Sống là yêu thương không mang thù hận
Con cô tá điền là các em con
Mẹ ơi mẹ! ba mươi năm lận đận
Chúng con hai dòng gộp một tình thâm
OoO
Không còn mẹ nhiều đêm mưa thức trắng
Thương nhớ mẹ hiền nước mắt tuôn rơi
Nốt nhạc cuộc đời mẹ xin dấu lặng!
Hạnh phúc cho người thương quá mẹ tôi!!!”
Liên tưởng đến cái lạnh se người, mùa đông không chăn chiếu, không áo ấm đêm về…bụng dạ cồn cào vì thiếu ăn lại chịu sự chì chiết của người chủ nhà trọ mỗi khi cầm đủa …sao mà xót xa, tủi phận quá! Tác giả mồ côi mẹ, mang theo trong lòng tình yêu thương của người mẹ suốt cuộc đời này và lòng tôn kính với người cha sớm khuất núi. Còn tôi, có cha mà như trẻ mồ côi cha, để người mẹ đáng thương phải một đời tần tảo nuôi con trong tủi phận. Để rồi bốn mươi năm sau, tìm về quê nội mờ mịt nẻo nào xa:
“Sau hơn bốn mươi năm, ta thắp nén hương mờ lệ
Kính cáo từ đường ,thăm viếng mộ ông bà
Lẩn quất tâm tư :Ai trả cho ta một thời thơ dại
Cõng những nỗi niềm tê tái ,trẻ không cha !
***
Hơn hai mươi năm mẹ giấu bài ca lỗi nhịp
Thảng nhớ tiếng gà trưa táo tác long đong
Ai trả mẹ ta hơn mười ngàn ngày đắng cay lầm lũi
Hơn mười ngàn đêm vò võ bến không chồng!
***
Ta dật dờ như lục bình trôi mải miết
Dòng thời gian tan tác những ngày xanh
Hơn bốn mươi năm ngày ngỡ ngàng ly biệt
Mù mịt chốn quê xưa ,sao trở lạị đoạn đành !
***
Mây xanh thắm hòa trời xuân đơm lộc biếc
Đau đáu lòng ta ánh mắt mẹ trối trăn
Hạnh phúc cho người mẹ chọn một đời ly biệt
Hà cớ gì ta trĩu nặng nỗi băn khoăn!”
Dù xa mẹ, sống trong cực khổ, nhọc nhằn nhưng trong lòng anh em tôi, mẹ vẫn sống còn lay lắt …ở miền quê đầy bom đạn, tằn tiện gởi lên cho anh em tôi những trái xoài thanh ca vườn nhà, thanh mảnh mà ngọt đậm đà. Chúng tôi ăn trong nước mắt đổ dài vì nhớ mẹ…
Đọc đến đoạn trong cảnh đói khổ phải ra đồng mò cua bắt ốc, hái rau dại cầm cự cho qua cơn đói thiếu cơm, có đâu thịt cá của tác giả, nước mắt tôi chảy dài vì thương nhớ mẹ. Hình ảnh mẹ tôi với chiếc nón lá rách, gánh một gánh cơm rượu, xôi vò oằn vai đi bộ nhiều cây số đường làng rao bán, mời ăn. Khi ế hàng, chúng tôi ăn cơm rượu thay cơm và trong ánh sáng nhờ nhờ, lũ sán say men rượu theo đường miệng của những đứa trẻ nằm oặt què oặt quại đầy chăn chiếu …chúng tôi sợ hãi khóc thét lên còn mẹ tôi luôn tay dọn dẹp, buồn rầu thở than: Tận đời rồi… thương quá các con tôi! Và khi được gởi về ở với cậu dì, tôi đã quyết tâm cõng chữ vượt qua số phận!
Tôi còn nhiều tâm tư lắm khi đọc xong NHƯ ÁNG MÂY TRÔI (về những chặng đời thăng trầm, bất hạnh, và nhất là những nổ lực dâng hiến của anh) nhưng lực bất tòng tâm, xin sẻ chia với tác giả từng ấy nỗi niềm đồng cảm, trăn trở. Nhân đây, xin mạo muội gửi đến tác giả một bài thơ như món quà của người phương xa.
CŨNG CHỈ LÀ GIẤC MƠ THÔI!
Tôi mơ tình thâm mộng tình thâm
Tình anh em sáng lộng ánh trăng rằm
Tôi mơ đựơc yêu thương ấp ủ
Xoa dịu mảnh đời côi cút long đong
Như gió bão tràn qua bờ hy vọng
Lời dịu êm ai nở ném đâu rồi!
Giấc mơ tôi một đời không có thật
Tím hoàng hôn chao chác dáng chiều rơi!
Trôi còm cõi tháng năm dài lận đận
Thầy thợ chia nhau số phận lụi tàn
Trăm nỗi khổ còn một phương dung chấp
Cám ơn đời cho cõi Phật ơn ban
“Trên đỉnh sa mù” (1) còn “có những mùa trăng” (2)
Dấu nỗi nhớ trong “trái tim còn lại” (3)
“Biển của hai người”(4) nên “mùa thu trống trải” (5)
Lẻ loi buồn “người giữ cầu bến sông” (6)
“Như áng mây trôi” (7) lang thang lỗi hẹn
“Điều bất ngờ đã đến” (8) “cảm ơn nhau” (9)
Dành “đóa hồng cho người yêu” (10) buồn hiu hắt
“Phố người”, (11) nhớ “mùa xuân ở trên cao” (12)
“Quán café Tulip” (13), “một thời để yêu thương” (14)
Nhớ “Ông già & con chim Hoàng ly” (15) trong mộng
“Người lưu giữ bản thảo”, (16) ta chờ mong vô vọng
Chuyên chở cuộc đời “như những giọt sương” (17* 3 tập)
“Tôi đến với Phật” (18) lòng còn nhiều khao khát
Hiểu “Dì Lucia” (19) để “hỏi lại chính mình” (20)
Có hay không một tình yêu thuở trước
Hay “cũng chỉ là giấc mơ” (21) không có thật giữa bình minh? .
*Ghi chú: từ số 1 đến 21 là 23 tác phẩm của nhà văn MVL
                                  HOÀIHUYỀNTHANH
                                      Saigòn, vào hạ 2015