Thứ Năm, 16 tháng 7, 2015

Ảnh Lê Hoàng

TÔI ĐẾN VỚI PHẬT (CVM blogs 6)
TL &TB
MVL
Bài 11 & 12


                  NGHĨ VỀ: “CƠN GIÓ LỚN


                          Tạp bút
                    MANG VIÊN LONG
               


C
ó lẽ tất cả mọi người đều đã biết, thuộc lòng câu tục ngữ rất đơn giản này: “No mất ngon, giận mất khôn”. Bụng đã no ứ rồi, thì dầu có con tôm xuất khẩu giá trên hai chục ngàn đồng một con ăn vào cũng chẳng thấy ngon lành gì! Cũng vậy, khi cơn giận nổi lên thì người dầu đã già trên bảy mươi, hay có các bằng cấp đại học, trên đại học, cũng dễ trở nên người… ngu như thường! (“mất khôn” có nghĩa là ngu si, ám muội, vô minh rồi!).

     Đức Phật cũng đã chỉ dạy: “Sự sân giận là ngọn lửa thiêu đốt hết cả mọi công đức!”. Và “Người nào ngăn được cơn giận dữ nổi lên như dừng được chiếc xe đang chạy mạnh, mới là kẻ chế ngự giỏi; ngoài ra chỉ là kẻ cầm cương hờ(1).
Tục ngữ phương Tây cũng có câu: “Sự giận dữ là cơn gió lớn làm tắt ngọn đèn thông minh”.
     Ngày xưa, vợ chồng chủ một hiệu bán bánh bất hòa, cãi nhau - từ nhỏ tiếng đến to tiếng.
     Người ta nghe tiếng chị vợ hét lên:
     - Anh đòi giết tôi hả? Tôi không sợ anh đâu!
     Tiếng người chồng:
     - Được rồi, tui nhất định sẽ giết bà!
     Ông già bên hàng xóm chạy sang khuyên can họ:
     - Này hai bác ơi, làm gì mà đòi giết nhau dữ vậy? Có việc gì khhông nên, không phải hai bác hãy bình tĩnh mà chỉ bảo nhau, chứ đừng nên làm thế người ta chê cười - làm sao mà dạy bảo con cháu được?
     Họ không thèm nghe lời ông già. Người vợ lại to tiếng hơn:
     - Cứ giết tôi đi! Tôi thách anh đó…
     Người chồng cũng chẳng nhịn:
     - Hôm nay tôi nhất định sẽ giết bà!
     Ông già liền đến các sạp bánh của họ, thu hết tất cả các loại bánh, đem phân phát cho những người đang bu lại xem họ cãi cọ, đánh nhau.

147
 
     Hai vợ chồng thấy thế, lập tức không đánh nhau nữa, vội chạy ra hỏi:
     - Ô kìa! Ông làm cái gì vậy? Nhà người ta buôn bán sao tự nhiên ông lại đem lấy của chúng tôi cho không mọi người?
     Họ trừng mắt nhìn ông già, hấp tấp ngăn cản.
     Ông già thản nhiên nói:
     - Vừa rồi, bác trai nói nhất định giết bác gái; tôi nghĩ, bác gái mất rồi, thì bác trai cũng sẽ không sống được, vì hối hận và buồn. Vậy cả hai người đều chết, và tiệm bánh này cũng sẽ vô dụng, nên tôi đem bố thí để gây chút công đức, tiếng thơm cho hai bác đấy chứ! Làm người khó được, mà chết như thế thì không biết đến kiếp nào được làm lại người đây?
     - Không được, nếu ông đem cho hết thì ngày mai chúng tôi lấy gì mà ăn đây?
     Thôi chúng tôi không cãi cọ, đánh nhau nữa…(2)
     “Cơn gió lớn” thổi tắt đi ngọn đèn thông minh, làm cho tâm địa con người tối tăm, không còn trí khôn, sự sáng suốt, để hướng dẫn hành động: dễ xảy ra bao việc đáng buồn, đáng tiếc; đang và sẽ nổi lên trong lòng mọi người…
     Vậy có cách gì ngăn trở, dập tắt “Cơn gió lớn” hung ác, gây bất hạnh cho nhiều gia đình, tạo sự bất an, rối loạn trong xã hội hay không?
     Có nhiều phương cách để hóa giải, tiêu trừ “Cơn gió lớn” (hay ngọn lửa) nguy hại ấy; nhưng tựu trung cũng bắt nguồn từ bốn tâm lớn: Từ, Bi, Hỷ, Xả. Người đã có bốn tâm vô lượng diệu kỳ ấy rồi, thì mọi trận cuồng phong cũng sẽ tiêu tan.
     Ngày xưa, Thầy tôi có dạy : “Khi cảm nhận có điều bất bình, không được như ý, có thể đem lại sự sân giận; con hãy nhớ, đọc ngay câu này: “Nói là ngu, im lặng là khôn”… Đó là đức nhẫn nhục rất cao quý sẽ mang lại cho ta cho người sự an bình, hạnh phúc…”.

145
 
     Thầy giảng dạy cho tôi về giá trị to lớn của chữ “Nhẫn nhục”: Tục ngữ cũng có câu “Một câu nhịn, chín câu lành”. Người có đức tính “nhẫn nhục” là người có tâm hồn rộng lớn, có tình thương yêu chân chính, bao la. Đức hạnh “nhẫn nhục” là hạnh thứ 3 trong 6 hạnh mà Chư Bồ Tát luôn hành trì để tế độ (lục độ) cho mình cho người. Và Thầy đã kể cho tôi nghe về sự tích của câu “Bách nhẫn hóa thiên kim” (100 nhẫn hóa ngàn vàng): Ngày xưa, ở làng nọ, có ông lão nổi tiếng về đức “nhẫn nhục”. Cả huyện ai ai cũng mến phục. Bữa nọ, trong ngày làm lễ thành hôn cho cậu con trai út, có một ông già hành khất, đến ăn xin. Ông không chịu ngồi ăn chung với quan khách, cũng chẳng chịu ngồi ăn riêng một cỗ, mà lại đòi ngồi ăn trong bàn họ.  Lão gia chủ cũng vui vẻ chấp thuận sau khi xin phép hai họ. Buổi chiều , tiễn họ về, quan khách đã vắng; ông già khất thực chưa chịu ra đi! Lão gia chủ vui vẻ dọn cơm. Đến tối, ông già đòi ngủ lại. Lão ta sốt sắn cho người nhà dọn riêng một phòng tươm tất. Ông già không chịu ngủ ở phòng ấy, lại đòi vào ngủ ở phòng “tân hôn” được trang hoàng lộng lẫy!
Lão gia chủ đưa con sang phòng khác, dành phòng “tân hôn” cho ông ta theo ý muốn của ông.
     Hơn 8 giờ sáng chưa thấy ông già khất thực dậy ăn điểm tâm, lão gia chủ khẽ đẩy cửa bước vào: không thấy ông già xin ăn đâu cả, mà lại thấy nguyên một pho tượng bằng vàng ròng óng ánh! (3)
     “Cơn gió lớn” sẽ nổi dậy trong ta bất cứ lúc nào, vì điều bất như ý luôn luôn xảy ra trong đời sống thường nhật. (Mà có cuộc sống nào luôn suông sẻ, “vạn sự như ý” đâu?). Sự im lặng trước mọi nghịch cảnh, nghịch lý, là điều vô cùng cần thiết, để ta đủ thông minh, sáng suốt, có thể quyết định chính xác, đúng đắn; tránh được mọi suy nghĩ chủ quan, dẹp được cái “ngã” tự cao mù quáng - sẽ đem lại nhiều an vui, lợi ích thiết thực cho ta và cho người. Chỉ trong phút chốc giận dữ, ngọn lửa hung bạo sẽ thiêu đốt hết mọi công đức tích chứa nhiều tháng năm, thậm chí đến nhiều kiếp.
     Vậy luôn tỉnh giác, xin đừng bao giờ để cho “Cơn gió lớn thổi tắt ngọn đèn thông minh” vốn có trong ta nhé!.

( Tạp Chí Vô Ưu số 18 th5/2004)

                 
                       ĐỌC " C H U Y Ể N   H O Á "
                     CỦA TT. THÍCH  THIỆN  ĐẠO
  


Tôi có duyên được đọc những bài viết của  Thầy Thích Thiện Đạo thỉnh thoảng được giới thiệu  trên vài tạp chí Phật Giáo với các bút danh Lăng Già Tâm, hay Nguyễn Hòa Thịnh - Tôi rất tâm đắc với những bài  viết đầy ắp tình Người và tình Đạo nơi tâm hồn  rộng mở "rất nghệ sĩ" của Thầy! Nhưng cho mãi đến hôm  nay ( th6/2009) tôi mới cầm trên tay được tập sách dày dặn , quy tụ 34 bài viết của Thầy từ nhiều năm nay - vừa được nhà xuất bản Văn Hóa Saigon ấn hành trong quý 3-2009.
         Sự phân chia tập sách làm 3 phần cho thấy chủ đích của Tác giả rất rõ ràng trong việc truyền đạt  tư tưởng, tình cảm, đến cho người đọc một cách  khoa học - logic: Từ "Con Đường Chuyển Hóa" ( trang 16-66) gồm 10 bài pháp ngắn xoay quanh cốt lõi của triết lý sống Phật giáo. Những "vấn đề lớn" này - đã được Tác giả chuyễn tải bằng một giọng văn trong sáng, giản dị - nhiều bài có hơi hướm của một bài tùy bút - phóng khoáng, gần gũi - chí tình! Với một tiêu đề : "Đạo Phật,Con Đường Tự Do-Nhân Bản" - Tác giả đã làm sáng tỏ điểm son của Giáo lý Phật Đà mà có thể, nhiều người còn chưa nắm  bắt được trọn vẹn, hay có thể hiểu lầm! Hai đăc tính siêu việt " Tự Do""Nhân Bản" của Đạo Phật - chỉ qua 6 trang viết -Tác Giả  đã mở ra cho người đọc những nhận thức cần thiết trước khi bước vào những " cánh cửa" khác của Đạo. Lời dạy của Đức Phật đã được nhắc lại: "Hởi các Tỳ Kheo, Ta đã truyền dạy giáo pháp tợ như chiếc bè, nó cốt để đưa người qua sông chứ không phải để mang theo!" - Bài viết kết luận: "Hạnh Phúc thay con đường Giác Ngộ ta đang thực tập. Hạnh Phúc thay biết xả bỏ mọi thứ nhân danh. Hạnh Phúc thay an lạc cho mình và người"...
          Phần 2 được đặt tên là "Con Đường Thể Hiện" ( trang 71-122) - gồm 11 bài - gọi là Tản Văn  hay Tùy Bút cũng đều được! Với hơi văn nhẹ nhàng, hồn nhiên; với tình ý chân thật gần gũi - Tác giả đã lần lượt "kể lại " ( hay tâm sự ) những  điều đã "thực nghiệm" được trong đời sống thực tiễn hằng ngày của chính bản thân mình, hay nhờ sự quán sát tinh tế sâu sắc từ những cảnh sống chung quanh! Đây có thể xem như những "mẫu chuyện Đạo" đã được "thể hiện" sống động ngay trong  cuộc đời. Nó là "một sự  chuyển hóa" mầu nhiệm của cõi Tâm đã thấm nhuần  hương vị Giác Ngộ, Giải Thoát. Những  chủ đề đã đươc chọn lọc trong vô vàn  những vấn đề lớn - đã được Tác giả "giản dị hóa" bằng  những bài viết tràn đầy cảm xúc, nhiệt tình, của một ngừơi Thầy luôn  ước mong truyền trao cho đạo hữu niềm tin yêu, niềm an vui trong cuộc sống có quá nhiều hệ lụy, khổ đau! "Cảm Niêm Về Mẹ - Và Bông Hồng Cài Áo" ( tr109) - hay " Bếp Lửa Tình Người" ( tr 119) - là một trong những bài viết đã được Tác giả " thực nghiệm" trong đời thường - với những kinh nghiệm sâu sắc: "(...) Có đói nghèo, ta mới cảm thông  được cảnh người khác đói nghèo! Có đau khổ, ta mới thấu hiểu người khác đau khổ như thế nào! (...) Cho nên cảm nhận một vấn đề không sâu sắc bằng trực tiếp sống với nó " ( tr 119) - Từ những dẫn chứng cụ thể đó -Tác giả đã cho người đọc biết được giá trị đích thực của Pháp Phật là sự thực hành -sống với - chứ không phải là lý thuyết suông! Giá trị siêu việt của Pháp Phật là sự thực nghiệm, thực chứng ngay trong cuộc đời này - bây giờ và ở đây, chứ không mơ hố viễn vong...
         Phần 3 có tiêu đề "Dòng Sông Cổ Tích"( tr 160-211) gồm 13 câu chuyện kể - là những câu chuyện xưa và chuyện nay - được thuật lại một cách nhẹ nhàng, dí dỏm, nhưng rất phong phú, tế nhị, hấp dẫn! Người sơ tâm đọc dễ tiếp nhận, mà người nghiên cứu đọc cũng rất thích thú! Với giọng văn trong sáng, được trau chuốt cẩn trọng - những câu chuyện kể có sức hấp dẫn mạnh, đồng thời lưu lại ấn tượng khá sâu đậm trong lòng người. Từ đó, những lời Phật dạy thấm đượm vào tâm hồn mỗi người tự nhiên và lâu dài, mà không cần thuyết giảng…Mỗi câu chuyện là một bài học về cách sống. một kinh nghiệm thực hành Pháp Phật - rất cần thiết cho người học Phật.Vì vậy, tôi nghĩ: " Chuyển Hóa" là con đường gần gũi và thân thiết nhất để đến với Đạo" !
         Để tạm kết thúc bải ghi nhận ngắn về "Chuyễn Hóa "- tôi xin được trích dẫn lời giới thiệu của Hoà Thượng Thích Phước Sơn đã ân cần dành cho Tập sách và Tác giả :"(...) Trải qua bao năm được tắm mình trong nguồn tuệ giác vô thượng của bậc Đạo sư tại các Phật học viện như Bảo Quốc -Huế, Hải Đức - Nhatrang; Thượng Tọa Thích Thiện  Đạo đã may mắn uống được ít nhiều hương vị Chánh Pháp. Sau khi rời khỏi Viện,Thượng Tọa có cơ hội tham gia công tác giáo dục và hoằng pháp của Giáo Hội trong nhiểu năm. Đây là khoảng thời gian mà Phật giáo cũng như Quê hương có nhiều thay đổi nhất trong lịch sử nước nhà. Vốn bản tính nhạy cảm, lại có nhiểu trăn trở và ưu tư - Thượng Tọa đã dùng ngòi bút ghi lại những gì mà mình thường thao thức và chứng kiến.
           Tập sách " Chuyển Hóa" là một tập hợp những bài viết về nhiều vấn đề với  cái nhìn sâu sắc, thể hiện sự trải nghiệm đích thực của Thượng Tọa. Phương pháp diễn đạt nội dung giáo lý vừa súc tích vừa sinh động; văn phong nhẹ nhàng, trong sáng, gây được nhiều ấn tượng tốt đẹp đối với người thưởng ngoạn(...) "(Thiền Viện Vạn Hạnh-Phật Đản 2553)
Th 6/2009

              





(1) Câu 222- Phẩm Phẩn Nộ, Kinh Pháp cú.
(2) Theo truyện cổ Phật giáo
(3) Theo truyện cổ Việt Nam

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét