CHIẾN  TRANH  VIỆT-CHIÊM (1367-1396) .

Lê Hoàng.

 Đất nưóc Việt Nam từ đời Hồng Bàng về sau, phần nhiều bị người Trung Hoa  đô hộ và tiến chiếm nhiều lần .  Qua  một ngàn năm nô lệ Tàu . Về sau , cuộc khởi nghĩa của hai bà Trưng và nối tiếp ….. Dân tộc Việt Nam đã anh dũng đánh lui bọn xâm lăng phương Bắc .

  Sau này  tổ tiên ta cũng đã từng Nam tiến . Cuộc Nam tiến gặp nhiều cam go và không dể dàng để mở mang bờ cỏi  suốt bao nhiêu năm . Bắtt đầu từ đời nhà Trần . Từ khi công chúa Huyền Trân được gả  cho vua Chiêm Thành( Chế Mân) để đổi lấy hai châu( Châu Ô và Châu Rí ) Kể từ đó cuộc chiến xẩy ra giữa hai nước Đại Việt và Chiêm Thành, liên miên kéo dài tới 30 năm sau, mới tạm dừng một thời gian , đến sau này  Hồ Qúy Ly  lại tiếp tục và đất nước Chiêm Thành  mãi sau này mới bị dân tộc Việt Nam tiêu diệt . Hiện nay những di tích lịch sữ vẫn còn đó … Một bản nhạc buồn do một nhạc sĩ Việt Nam  viết lên nỗi buồn muôn thuở- Không biết n/s Xuân Tiên có hơi hám bà con gì với Chiêm Thành hay không ? Chứ nghe nhạc phẩm này mà Chế Linh ca nữa thì cảm thấy lòng buồn man mác của kẻ vong quốc mất quê hương vĩnh viễn .

    Để tìm hiểu qua  đất nước Chiêm Thành và  thời gian Đại Việt - Thời nhà Trần  mở ra nhũng cuộc chiến , hai bên đếu có vua tử trận, các tướng lãnh đều hy sinh, hàng binh và những cuộc chiến bên nào cũng có thắng, có bại . Chế Bồng Nga là ông vua  có mưu trí hơn cả. Tuy nhiên , ông vua này dùng quân sự  thì khá hay, nhưng không lo về phát triển kinh tế, cũng như xây dựng đất nước hùng cường và tìm cách giao hảo với nước Đại Việt , để ổn định và sống hòa bình , tạo hạnh phúc cho nhân dân yên tâm phát triễn. Khi có trong tay binh lực khá hùng mạnh , thì ông ta cứ đem quân xâm chiếm Đại Việt  gây ra nhiều sự nhiễu nhương và bất ổn cho cả hai quốc gia . Vì thế, Chế Bồng Nga đã không tồn tại . Khi ông ta chết, đất nước Chiêm Thành yếu  dần đi và kết cuộc là mất nước vĩnh viễn, không còn cơ hội để phục hưng. Hiện nay con cháu Chiêm Thành còn tồn tại một ít ở Phan Rang và Phan Rí.. Ở đó họ chỉ giữ lại được một phần tục lệ xưa của người Chăm và con cháu họ vẫn còn giữ được một phần nào về lễ nghi ngày xưa của người Chiêm Thành .

1/    Chiến tranh Việt Chiêm ( 1367-1396)

       Vào thời kỳ nước Đại Việt ( Nhà Trần) và Chiêm Thành phía Nam , đã nổ ra cuộc chiến tranh ác liệt . Nguyên nhân lúc ban đầu là : Khi vua Chiêm là Chế Mân  qua đời ( năm 1307) . Vào thời đó nàng Huyền Trân Công chúa được vua nhà Trần giao hảo gả cho vua Chế Mân . Theo tục lệ Chiêm Thành thì  nàng công chúa phải chết theo  chồng ( vua Chế Mân) . Nhưng vua Trần đã âm mưu  sai tướng Trần Khắc Chung   qua Chiêm , lấy cớ là thăm viếng, nhưng tìm cách đưa  công chúa Huyền Trân trở về cố quốc.. Vì vậy, vua mới của Chiêm là Chế Chi không phục , có ý đòi lại 2 châu Ô và Rí ( là hai châu để đổi lấy nàng công chúa Đại Việt )..

  Năm 1311 .Trần Anh Tông mang quân đi đánh Chiêm Thành . Vua Chế Chi biết mình thế yếu , bèn theo đường biển ra hàng . Anh Tông phong cho Chế Chi làm vương . Nhưng lại an trí tại Gia Lâm , lại cho em là Chế Đà A Bà Niêm làm tước hầu , trấn giữ nước Chiêm. . Năm 1313 Chế Chi mất . Kể từ đó Đại Việt và Chiêm Thành bất hòa kết thù oán nhiều hơn là chung sống hòa bình .

  Sau khi Chế Đà A Bà Niêm mất năm 1318 . Đại Việt lại can thiệp vào chính trường của Chiêm … đánh đuổi vua Chiêm là Chế Năng và lập một vua khác thân Đại Việt là Chế A Nan làm vương .

 Năm 1342 . Chế A Nan mất ,. Con là Chế Mộ và con Rễ tranh nhau ngôi vua . Người dân ủng hộ người con rễ là Bố Đế . Năm 1352 , Chế Mộ bỏ chạy sang Đại Việt xin cầu cứu  để về phục quốc. . Năm 1353.Trần Dụ Tông lại can thiệp , cho quân đưa Chế Mộ về nước. Nhưng cuộc chiến này không thành .

   Năm 1360 Trà Hoa Bố Đế chết , em là Chế Bồng Nga lên thay .

Kể từ đó Chế Bồng Nga rèn luyện quân sĩ và tập luyện thủy  chiến, cũng như đóng nhiều thuyền bè để mở ra những cuộc chiến với quân Đại Việt .

    Chế Bồng Nga đã có bốn ( 04) lần tiến chiếm Thăng Long  Thành. Nhưng lần nào cũng vào cướp phá, vơ vét của cải rồi quay về Chiêm. Qua các đời vua Trần phải sửa sang lại kinh thành Thăng Long và nhiều lần tổ chức quân đội, binh bị  để rửa hận .

 Vào năm 1376. Chế Bồng Nga lại mang quân xâm chiếm …Trong trận chiến này vua Duệ Tông mang quân sang đánh  Chiêm Thành, Nhưng không nghe lời can gián của Đại Tướng Đỗ Lễ, nên trong trận chiến Đồ Bàn này  vua đã bị loạn tiển phục kích mà chết. Quân Đại Việt phải rút chạy về Bắc… Một số tướng lảnh bị chết, bị bắt  hoặc đầu hàng .

   Chế Bồng Nga Bắc tiến :

  Tháng 5/1738 Chế B. Nga đưa hàng vương Trần Húc , đánh cướp Nghệ An. Chế B. Nga thắng nhiều trận và tiến thẳng vào Thăng Long .

Năm 1380 –Vua Chiêm lại dụ dân Tân Bình và Thuận Hóa đi cướp phá Nghệ An .

-Tháng 2/1382Quân Chiêm đánh Thanh Hóa bị tướng Việt là Nguyễn Đa Phương  tiến đánh bất ngờ. Quân Chiêm trở tay không kịp , quân Trần dùng hỏa công, và tiển lửa bắn cháy các thuyền chiến của quân Chiêm.. Quân Chiêm  phần nhiều bị tử trận, một số còn lại bỏ chạy về Nam .

Tháng 6/1383. Chế B. Nga lại đem quân đánh Trần .Quân Trần không chống nổi . Chế B. Nga lại vào tận Thăng Long cướp phá rồi vội vàng về Chiêm. Sau đó Chế B. Nga lại tiến đánh Đại Việt thêm một lần nữa .

 Đại Việt tướng Nguyễn Đa Phương là một tướng tài . Nhưng vua Trần lại nghe lời dèm pha của Lê Qúy Ly , nên đã bức tử tướng Phương, đó là một sai lầm lớn của vua Trần  vậy .

 Đấu nằm 1390 . Chế B. Nga mang hơn 100 chiến thuyền đến đối đầu với tướng Trần Khắc Chân ở Hải Triều . Lúc đó có tướng chiêm là Ba Lậu Kê  vì bất hòa với  vua  Chiêm, nên lẻn hàng  quân Đại Việt . Tướng này mách cho tướng Trần Khắc Chân chiến thuyền của Chế Bồng Nga đang ở trên đó để chỉ huy . Trần Khắc Chân bèn dùng toàn lực hỏa pháo và tên lửa bắn cháy thuyền của Chế Bồng Nga và  Vua Chiêm Thành bị trúng tên mà thác.Trần Nguyên Diệu là một tướng hàng binh muốn quay về với nhà Trần bèn cắt thủ cấp của vua Chiêm là Chế Bồng Nga rồi mang qua  hàng quân Trần . Ông này bị hai tướng Việt giết chết  rồi lấy thủ cấp trình lên  tướng Trần Khắc Chân. Tướng Trần Khắc Chân vội cho mang thủ cấp về Thăng Long  dâng cho Thái thượng Hoàng Trần Nghệ Tông. Kể từ đó, quân Chiêm tan rã dần, thế yếu, lực kiệt. Sau này đến đời nhà Hồ. Tức là Hồ Qúy Ly  cũng còn đánh nhau với Chiêm Thành nhiều trận nữa . Tuy nhiên nước Chiêm Thành  vẫn cón tồn tại  cho mãi đến những đời vua sau của Việt Nam mới bình định và tiêu diệt  nước Chiêm, mở rộng bờ cỏi tận đến  Cà Mâu , Hà Tiên … Đó là chuyện về sau  của những ông vua nước Việt có công dựng nước, giữ nước cho mãi đến ngày hôm nay. .

 Trong tương lai, đất nước Việt Nam còn đang  bị  bọn xâm lăng Bắc phương ( Trung Quốc) lăm le đánh chiếm . Con cháu Việt Nam bao giờ cũng anh dũng chống ngọai xâm. Đó là  ý chí và tâm tư bất khuất của dân tộc Việt từ bao đời nay . Những kẻ bán nước cầu vinh  thì cuối cùng số phận cũng chẵng tốt đẹp cho họ. Cho dù có đưọc một thời gian ngắn ngủi nhờ nước lớn bảo vệ cái ngôi cao, để rồi sau đó cũng phải bị toàn dân lật đổ.

   Đất nước Việt Nam bao đời cũng có anh hùng dựng nước và giữ nước cả.

                                                   Lê Hoàng