Ký-ức quê nhà

HUY UYÊN

1- 

 THỜI MỚI LỚN 

 

    Ở giữa làng là xóm chợ.Bên cạnh đường quốc-lộ vắt ngang.Mùa đông về trên những chòm

hoa sầu đông đứng lặng lẻ .

 Ký ức trong tôi với những tháng ngày hai buổi đi về.Chiếc cầu sắt bắc qua sông và một chiếc cầu

xi-măng bên dưới đã gảy nhịp từ thời Pháp thuộc.Con sông Ô-lâu hiền hòa chia hai xóm,nước êm

đềm chảy qua bốn mùa yên ả .Những bờ tre làng rợp bóng soi mình trên mặt nước trong xanh .

 Lòng cứ nhớ mãi về những mùa đông làng xóm chìm ngập một màu trắng xóa vì cơn lụt.Những 

chiếc thuyền bơi xuôi ngược giữa đại dương nước mênh mông,Nước bạc màu đến bất ngờ,nước tuôn 

vào sân,vào nhà rộn vang những tiếng bì bõm khi lội trong nước .Làng trên xóm dưới gọi nhau í ới.

Mùa xuân đã đến ngoài hiên và nước vẫn ngập đầy vườn .

 Đâu dó tiếng nghé ọ trên cánh đồng vàng mùa bội thu.Tiếng hò đối đáp rộn ràng trong mùa gặt.

Tiếng kẻo kịt của những chiếc đòn gánh nhún nhảy trên những đôi vai người nông-phu.Những bát

nước chè xanh bốc khói bày ra trên sân với đêm đập lúa.Những ông già rung rinh chòm râu bạc khề

khà nhấp chén rượu đầu mùa .

 Đêm treo lơ lửng ngọn trăng trên đầu ,trăng bàng bạc khiến không gian càng tỉnh lặng.Trăng soi sáng vườn khoai đang bắt đầu xanh ngọn,vườn chè xanh biếc dưới ánh trăng dịu hiền.Những bờ tre trở mình rên kèn kẹt.Làm sao nói hết cái lâng lâng giữa đêm trăng qua làng quá mường tượng,kỳ ảo.Thoảng dưới ánh trăng tiếng hò giả gạo,khoan hụi dìu dặt rộn niềm vui ngày mùa .

 (Con đường đó tôi và em từng dìu bước nhau đi biết bao lần.Con đường của kỹ-niệm ngàn đời ẩn nấp trong tim đứa con trai thời mới lớn.Lời thề xa xăm.Mai sau nếu có xa nhau cũng không quên con xóm cũ dòng sông xưa với chiếc cầu đi về hai xóm.Thế rồi em đã ra đi,đi biền biệt với một khung trời đầy kỹ -niệm cháy bỏng trong tôi.Lời thề hẹn đó đã vội vàng chôn ở nơi con dốc đầu làng khi hai đứa cầm tay từ biệt và đã ở lại đó vĩnh-viễn .Tôi cũng ra đi ôm theo mối tình đầu đau đớn,đứng ngắm nhìn quá khứ chưa một lần trọn vẹn.Hỏi em giờ này còn nhớ gì không,quê hương hai tiếng nặng lòng cho đến lúc nhắm mắt .Quê hương với những sớm mai,những chiều về tay trong tay kể nhau nghe những chuyện vui buồn,những ước mơ thời trẻ dại.Lần đầu gặp em e ấp dưới chiếc nón lá,áo dài màu tím với nụ cười long lanh dưới nắng chiều,hoàng hôn rãi cùng khắp xóm làng .Em đã mang đến cho tôi ngày mà cuộc đời bắt đầu biết vui buồn chờ đợi ) .

 Chiến tranh đã đi qua làng ngày đêm đì đùng tiếng súng.Chiến tranh đã cướp đi tháng năm bình lặng,yên ả.Trai tráng lên đường để lại những cánh đồng trơ gốc rạ.Trâu bò không người cày lơ lửng bước trong đêm.

 Con đường qua làng nhiều lần bị cắt chia bởi đạn bom và chiếc cầu bổng một đêm bị gảy nhịp phân chia hai xóm.Những tiếng khóc và những chiếc quan tài mang dấu hiệu binh lửa về đốt cháy quê hương. Những mái  tranh ngập chìm khói lửa.Mặt trận đi qua bỏ lại xóm làng xơ xác gảy đổ.Giáo đường trơ nóc,đình chùa ngã nghiêng .

 Những trảng cát bây giờ đã lấp đầy những ngôi mộ nằm san sát.Những hàng bạch-đàn mọc thẳng tắp thay thế tre làng bị thiêu cháy.Lớp lớp người đi không trở về mà còn nằm lại đâu đó.Biệt ly và chia rời ngày một lớn dần thêm,xóm nhỏ bổng tiêu điều sau những cơn đánh phá của bom Mĩ .

 Rồi người cũng quay về khi một mai tin vui hòa-bình trở lại.Trên bờ đê những trai tráng trong làng vai vác cày theo sau đàn trâu chậm rải bước .Đồng quê lại rộn ràng tiếng cười tiếng nói sau mùa binh lửa    Những cụ già lại khề khà chén rượu bên bầy con cháu vui đùa ngoài sân.Con đường về xóm dưới bây giờ đã được bắc qua sông một chiếc cầu chắc chắn thay chiếc cầu tre đã gảy nhịp từ lâu rồi.Ngày tôi đưa em qua chiếc cầu này với bao rộn ràng của con tim mới lớn.Em bảo giá mà hai ta suốt đời đưa đón đi về.Thế rồi em bỏ đi mà không bao giờ quay lại  .

 Sông xưa vẫn nước chảy hiền hòa.Sông nuôi đồng ruộng quanh năm. Núi kia vẫn ngàn đời lừng lửng che chắn những cơn gió Lào rát bỏng mùa hè.Hàng tre làng vẫn kẻo kẹt rung rinh trước gió .Tre che mát cho đời người nông phu quanh năm suốt tháng.Trong vườn đã lắt lay từng nụ hoa cà ,hoa bí mang lại cho người niềm vui bình dị.Những mùa đông sớm mai bà con vói những cũ khoai luộc hay những bắp ngô nướng thơm giòn.Niềm vui ấm áp nhân đôi với tiếng hít hà phả ra những làn khói trắng trên đường đến trường .Thầy cô ,bạn bè  đã bay đi khắp bốn phương trời,mỗi người một đoạn đời riêng rẻ.Có mấy ai quay về đúng trước mái trường xưa để ngậm ngùi với những tàn phá của ngày xưa cũ .

 Ở đầu làng là ga xép quanh năm phơi mình dưới trảng cát trắng xóa nóng,nằm chờ những chuyến tàu qua hiếm khi dừng lại .Vẽ đìu hiu trùm lên vài người khách lẻ lên xuống từ đầu hạ đên cuối đông.Một mình đi,một mình về thui thủi.Lòng lại nghẹn khuất với những hồi còi tàu kéo lên giữa không gian xám xịt .Tiếng còi như ứ nghẹn ở trong tim.Ôi những tiếng còi tàu buồn bã qua làng đến não nuột .Ngày tôi tiễn em đi sân ga chỉ có hai người.Tay trong tay bịn rịn nói lời chia biệt hẹn hò.Em nước mắt lưng tròng ngã lên vai tôi.Chiếc khăn tay em thêu tên hai đứa lồng vào nhau nghẹn ngào đưa tay vẫy khi tôi làm người ở lại.Con tàu bỏ đi mang theo em làm cho tôi thêm quạnh hiu tiếc nhớ.Ngày đó đã qua mất rồi .

 Cô đơn xưa hình như trở lại  quanh đây.Nơi đó tít mờ ánh sương mai,nơi ánh nắng chiều rọi soi ngày đầu tôi gặp em lung linh dưới nắng .Nụ cười rạng rỡ tỏa sáng quanh em .Làm sao tôi nói hết nổi bồi hồi lao xao với một buổi chiều đầy kỹ-niệm .

 Em còn đó với hiện thân của một bóng hình miên viễn quanh tôi.Vẫn dịu dàng với hai bàn tay vẫy,vẫn đong đưa từng nhịp bước,tùng tiếng thở dài về một mối tình đến sớm đầy tràn niềm hạnh-phúc mong manh của thời trẻ dại .

 Ngày tôi đưa em qua chiếc cầu chông chênh,không lối nhỏ về nhà. Em chợt im lặng níu giữ một mối tình vừa mới hái.Hạnh phúc quá mỏng manh,sương khói.Ngày em đi qua nhà tôi,bước chân không hề có tiếng động  dấu kín một mối tình.Em trong tôi cuộc tình đầu chứa chất bao đắng cay khốn khó 

 Tôi một mình biết bao lần quay lại nơi xưa tìm kiếm mối tình đầu đời dù trải qua những tháng năm dâu bể,ngược xuôi .Em về một phương trời xa xăm nào đó để lại trong tôi ánh mắt nụ cười.Điều đó đã theo tôi suốt đoạn đời còn lại,đã mang trong tôi dấu ấn đậm đà mãi mãi xa người .Hỏi em có còn nghĩ lại,hỏi em có còn nhớ về ảnh hình của thời xưa cũ,giấu trong tim hết cả thời mới lớn .

 Em đi rồi làng xóm bổng chìm khuất trong nổi buồn lặng lẻ.Không gian bổng chìm sầu vạn cổ.Những  ước mộng ban đầu,đẵng cay theo bóng hình em .Có thể trong tôi vẫn mãi giữ những kỹ-niệm buồn.Có thể trong em vẫn ẩn chứa hình dáng quê hương.Nơi đó được đặt tên là nơi trú ngụ của tình yêu  .

 Có chăng mong một lần quay lại,trở về bên sông cũ,xóm nghèo xưa để nhớ để nghĩ về cuộc tình tan vỡ .Đau đớn cho đến lúc bạc mái đầu có còn để gọi nhau là cố nhân không ?

 Ở giữa làng là xóm Chợ nơi em ngày hai buổi sáng chiều bán cá.Vẫn khuôn mặt đỏng đãnh,nụ cười chúm chím.Em đã để lại trong tôi mãi hoài của những nụ hôn xa,của con tim liên hồi đập mỗi lần đón đợi người thương .Em còn lại trong tôi những đêm trăng hò hẹn,những đêm lễ hội,lòng hồi hộp dưới ánh trăng cổ tích.Tay cầm tay không nói thành lời chờ một thủy chung mai mốt .Thế rồi em đi.Xóm làng xưa vẫn bên cuối bãi biền sông.Con sông xưa vẫn đổ từ triền núi ra biển cả.

  Ngày đó ai mơ một ngày về .