“KÝ ỨC” CỦA
TRỊNH BỬU HOÀI,
MỘT BẢN SẮC THƠ HỒN NHIÊN
Bài Viết
Mang Viên Long
T
|
ừ tập “Thơ
Tình” đầu tay được xuất bản năm 1974, đến “KýỨc” (2002) – Trịnh Bửu
Hoài đã liên tục giới thiệu với bạn đọc 18 tác phẩm. Trong số 18 tác phẩm của
TBH- tôi có duyên được đọc hơn nửa. Sở dĩ tôi chọn “Ký Ức” để ghi lại
đôi dòng cảm nhận, là vì tôi “mê” bản sắc hồn nhiên rát Nam bộ của anh!
Tập thơ nhỏ nhắn, trình bày rất lạ, chỉ vỏn
vẹn 16 bài thơ – nhưng tất cả đều là những khúc ca tuyệt vời vang vọng từ cõi
ký ức đằm thắm, nghĩa tình, và sâu thẳm :
“Ta về Pleiku một ngày đầy
nắng
Thêm chút mùa đông trên má hồng
Nhớ bạn ta một thời lận đận
Trôi dạt Đồng bằng sông nước mênh
mông
Lang thang Tây nguyên bồng bềnh
mây trắng
Để cuối đời quê biển mịt mùng
trông.
Ta về Pleiku biết ai còn đợi
Bài thơ tình để nhớ để quên
(…)
Ta về Pleiku thương người bạn cũ
Gió hạ lào thông thốc thổi mây
trôi
(…)
(Về
Pleiku Nhớ Bạn, tr.20)
Bài thơ này TBH dành tặng cho bạn thơ Vũ
Hữu Định : Đây đích thực là nén tâm hương anh dành khóc bạn. Lời thơ tự nhiên,
bình dị nhưng xúc cảm sâu sắc, chân thành. TBH có được “thiên phú” làm nhiều
thơ tình – nên tâm hồn rất bén nhạy, dạt dào, và phóng khoáng : “Ta ngó núi
không buồn rót rượu/ núi nhìn ta lạ một bóng người”
Ta lắng nghe nhà thơ cảm nhận về một người
bạn (nhớ Lộc Vũ) :
… “Quanh quẩn bến quê
nghèo
Gió mưa mòn chí lớn
Xem đời như giấc mộng
Bạn thả hồn trong veo !”
(Bạn Tôi,
tr.5)
Với thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt sở trường,
TBH ngày càng thành công trong việc làm mới thơ; đi đến chỗ tột cùng của sự
giản dị, nhưng đồng thời - cũng đi đến chỗ tột cùng của cảm xúc, của trái tim
sâu thẳm.
“… Ai vào cuộc bể dâu
-Bạn đùa trăng vọc nước
Ai bon chen xuôi ngược
Bạn lênh đênh mái chèo!”
(Bạn
Tôi)
Thơ tình TBH, dù là niềm hạnh phúc hay đớn đau; là niềm vui hay nỗi
buồn – vẫn luôn trong sáng, dịu dàng, như dòng suối lặng lẽ tuôn chảy – âm thầm
nhưng bất tuyệt :
“Bạn trở về. Về với
Bắc Đuông
Nơi dòng sông chảy qua
lời ru của mẹ.
Nơi câu thơ xanh màu lá trẻ
Ngọn đèn dầu soi sáng
những trang văn
Quyển vở vàng thơm mùi rạ
đồng bằng
Tiếng dế gáy theo vào
giấc ngủ”(…)
(Đưa BạnVề Bắc
Đuông, tr. 46)
Bài thơ “Uống Rượu Bên Hồ Trúc Giang” (tr.24)- tặng Tô Nhược
Châu, giúp người đọc, thêm một lần nữa – nhận ra chân dung nhà thơ cùng tính
chất đặc thù của người thơ Phương Nam
“… Ta vẫn uống bình
say nghiêng ngả
Trúc Giang chẳng có sóng
bạc đầu
Bạn mừng ta tay run rót
rượu
Ta mở lòng hớp ngụm tình
xưa
Bão thời gian chẳng mòn
ký ức
Há chi trời đất có
sang mùa?” (…)
Cũng với hơi thơ hào sãng mà đằm thắm; chất chứa nhiều xúc cảm từ
một tâm hồn nhạy bén, rộng mở – bài thơ “Hành
Tây Bắc” (tr.52) dài đến 23 đoạn gồm 92 câu thơ – là một sự thể hiện rõ nét
dòng thơ TBH, tuy có vài phân đoạn chỉ là một sự ghi nhận bình thường:
…Bạn
tiễn ta một ly rượu cẩm
Hồn
nếp đen tan vào ngực ấm
Theo
ta trong suốt chuyến đi dài
Mặc
mưa dầm nắng táp gió ngàn phai
… Ta
thức giữa phố khuya hiu quạnh
Sương
đẫm áo mà lòng không lạnh
Đôi môi người cháy đỏ đêm thâu
Quán thâm tình rượu rót cạn đâu.
… Sa Pa
Trong
dòng sông sương áo người tha thướt
Ta
không yêu cũng chợt động lòng
Cô
gái miền cao má ửng hồng.
Trong toàn tập, bài thơ tôi tâm đắc nhất của TBH là bài “Yên Tử
Sơn” (tr.44): Bốn đoạn tứ tuyệt thâu gồm được cái hồn man man dịu vợi của
chốn thiền lâm:
“Vạch sương tìm cội
Lặn lội nghìn trùng
Ung dung đá sỏi
Hư thực vô cùng
… Hoa
Yêu mà khói
An
hiện chùa Đồng
Người
tham tiếng mõ
Gió
gõ chuông không” (…)
Kể từ tập “Giữa
Hai Mùa Hẹn Ước” (1985), hình như mỗi năm TBH đều đã cho giới thiệu với bạn
thơ một tác phẩm. Có năm đến 4 tác phẩm (1998). Điều này cho biết sức sáng tạo
của nhà thơ là rất dồi dào, bền bỉ. Điều đáng ghi nhận ở đây là Thơ Trịnh Bửu Hoài luôn đem
lại cho người đọc những phút giây đồng
cảm bất ngờ tuyệt vời, bởi dòng thơ anh dường như luôn có mặt bên đời sống ,
gần gũi và luôn tươi mát, đằm thắm .Trong cõi tình/ cõi
đời bao la ấy- TBH đã “ chạm “ đến- thao thức, ước mơ - rồi
thầm thì sẻ chia cùng tất cả như một lời tâm sự! Thơ anh không mới-mà cũng không hề cũ/ đó là Đời Sống, là
Quê Nhà , là Tình Yêu, là Bằng Hữu(…)/ tất cả những cái đang là chung quanh ta
được anh ghi nhận một cách tỉnh giác, chân chất, và thâm trầm! Bởi vậy- Thơ
Tình TBH luôn luôn mới vì Tình Yêu trong anh luôn luôn mới.. Tâm hồn anh luôn rộng mở để đón nhận nó - không
trùng lặp, không ước lệ, không thở than -mà chỉ là nỗi “ trầm tư” sáng tạo của
một người nghệ sĩ tài hoa luôn trăn trở trước cuộc đời…Tôi muốn nói thêm : “ Thơ -là âm vọng của Trái Tim với cuộc sống/
không thể phân chia mới- cũ! Mới./ Cũ, nếu có- chính là nó có được phát xuất từ
Trái Tim thao thức Yêu Thương tinh khôi, mầu nhiệm chân thành hay không? “
Hôm nay -
được chút thư thả, đọc thơ & nhớ anh
-tôi ghi lại đôi điều cảm nhận về Thơ anh như lời tâm tình với bạn. Có một điều tôi “ hơi buồn” ( và tiếc)
là chưa “ đủ duyên” gặp Trịnh Bửu Hoài
lần nào cho dù chúng tôi đã biết nhau ( và đọc của nhau) từ những năm 60 của
thập kỷ trước. Dầu vậy – nhưng dường như
in được tác phẫm mới nào anh cũng đều
chia sẻ cùng tôi! Sự ưu ái ấy cho tôi cái càm giác - dù xa nhau
gần ngàn cây số - chưa được “ cụng ly “ làn nào - nhưng tôi luôn có cảm tương
rất dược “ gần” anh. Hiểu anh. Và rất quý mến phong cách thơ hồn nhiên &
chững chạc-cũng như đời sống chan hòa chân tình của anh với tất cả!
Hôm 19 tháng 9 /2009-Trịnh Bửu Hoài
gởi tặng cho tôi tập thơ mới-Tác phẫm thú 49 của anh- “ KHÚC TRĂNG XƯA”.( Nhà
XB Phương Đông / 2009)- Tôi đã đọc ngay. Đọc hết. nhưng chưa có dịp để “ tâm
tình đôi điều” với anh!
Buổi chiều qua, đang ngồi café với “
mèo con” - tôi lại bỗng nhớ “Đợi người trắng một đêm nay/Hồn tôi sụp tối
khi ngày bình minh/Người như sương khói vô tình/Mà tôi cố giữ riêng mình khói
sương!” ( Đợi-tr20). Thơ anh đã “ nói
hộ” cho tôi biết bao điều – để hôm nay, thành lời…
MANG VIÊN LONG
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét